Kuchenne rewolucje cz.1 dieta kobiety ciężarnej. Wywiad z dietetyczką Katarzyną Klapka

Witam w kolejnym poście Mamy Złej Rady. Dziś na moje pytania odpowie magister dietetyki, Katarzyna Klapka.

MZR: Kasiu, jak odżywiają się Polki będące w ciąży?

Nadal występują duże braki wiedzy młodych Polek na temat prawidłowej diety w ciąży, z tego względu popełniają wiele błędów żywieniowych. Myślę, że podstawowym problemem jest to, że kobiety zaczynają interesować się żywieniem dopiero, gdy dowiedzą się o ciąży, a ważne jest odpowiednie odżywienie organizmu kobiety na długo przed tym jak zajdzie w ciążę. Nadal duży odsetek kobiet ciężarnych sięga po papierosy, alkohol, nie mówiąc już o niezdrowych produktach spożywczych, takie jak słodycze czy produkty przetworzone.

MZR: Jakie produkty żywieniowe służą zdrowiu ciężarnej i jej dziecka?

Produkty, które dostarczają wielu korzystnie wpływających na organizm składników, przede wszystkim są to pełnoziarniste produkty zbożowe, owoce i warzywa. Ważne jest także odpowiednie zbilansowanie diety. Należy uwzględnić w diecie produkty białkowe, czyli jaja, produkty mleczne, ryby oraz mięso, a także te, które są źródłem tłuszczu, czyli oleje czy orzechy. Istotne jest też to, że niektóre zalecane produkty w nadmiernych ilościach mogą być szkodliwe (np. ryby).

MZR: Czy to prawda, że nie wolno spożywać następujących produktów?

- Pikantne potrawy,

- Ryby, 

-Aspartam,

- Czerwona herbata,

-Kawa,

-Sery pleśniowe

- Wątróbka

Jeśli chodzi o ostre przyprawy, nie widzę powodu, aby przyszła mama musiała z nich rezygnować. Ostre przyprawy mogą nasilać często występujące w ciąży nudności i zgagę, wtedy lepiej ograniczyć pikantne potrawy, jednak pod względem zdrowotnym, przyprawy nie mają wpływu.

Ryby dostarczają pełnowartościowego białka i kwasów omega-3 (EPA i DHA), korzystnie wpływających na rozwój dziecka, szczególnie na ośrodkowy układ nerwowy, jednak zawierają również metale ciężkie, które mogą zaburzać rozwój płodu. Najwięcej metali ciężkich dostarczają ryby drapieżne, długo żyjące, m. in. tuńczyk. Badania wskazują też, że nie powinniśmy jeść ryb z Bałtyku, gdyż jest bardzo zanieczyszczony. Kobieta w ciąży nie powinna jeść surowych ryb, tj. tatara z łososia czy śledzi, ponieważ istnieje ryzyko zakażenia listeriozą, która jest bardzo niebezpieczna w czasie ciąży. Również należy wyeliminować ryby wędzone, gdyż zawierają szkodliwe substancje. Zalecam 2 porcje ryby w tygodniu, np. łososia przygotowanego w piekarniku lub na parze.

Jeśli chodzi o aspartam, to sprawa jest skomplikowana. Jedne badania wskazują, że w określonych dawkach jest on całkowicie bezpieczny dla kobiet w ciąży, inne wręcz przeciwnie - może powodować przedwczesny poród oraz zaburzenia neurologiczne.  Lepiej dmuchać na zimne i unikać tej substancji, która zawarta jest m.in. w produktach typu "light".

Nie widzę przeciwwskazań do spożycia czerwonej herbaty w czasie ciąży. Nie zawiera ona kofeiny, więc warto zastąpić kawę oraz czarną herbatę właśnie naparem z czerwonej herbaty.

Kawa zawiera kofeinę, która powoduje pobudzenie płodu, ponad to wypłukuje cenne składniki mineralne z organizmu kobiety ciężarnej, dlatego należy jej unikać. Dopuszczalne są 2-3 filiżanki słabego naparu kawowego na dobę.

Zakaz spożywania serów pleśniowych dotyczy tylko tych, które zrobione są z niepasteryzowanego mleka, gdyż te, podobnie jak surowe ryby, mogą zawierać bakterie Listeria monocytogenes. Sery pleśniowe produkowane z mleka po obróbce termicznej są bezpieczne dla kobiety ciężarnej. Należy jednak pamiętać, że sery zawierają dużo niezdrowego tłuszczu, dlatego też należy zachować umiar.

Wątróbka zawiera bardzo dużo witaminy A, której nadmiar może być szkodliwy dla płodu. Jest to narząd w którym zgromadzone są substancje toksyczne, które skumulowały się w ciągu życia danego zwierzęcia, dlatego należy unikać wątróbki.

MZR: Jakie jedzenie jest absolutnie zakazane dla kobiet ciężarnych?

Przyszła mama absolutnie nie powinna sięgać po surowe: mięso, ryby oraz jaja.

MZR: Czy alkohol jest rzeczywiście całkowicie zakazany? Wiele z moich znajomych twierdzi, że wypicie lampki czerwonego wina od czasu do czasu nie zaszkodzi.

Alkohol przenika przez łożysko i już po godzinie  jego stężenie we krwi dziecka jest takie samo, jak we krwi matki, dlatego absolutnie kobieta w ciąży nie powinna pić alkoholu.

MZR: A co z suplementami diety, jak witaminy minerały? Czy rzeczywiście są one potrzebne ciężarnym?

Niektóre witaminy są wskazane, np. kwas foliowy i witamina D. Są też preparaty dla kobiet w ciąży zawierające kompleks witamin, jednak uważam, że jeśli dieta kobiety w ciąży jest odpowiednio zbilansowana, to nie jest konieczne zażywanie wszystkich tych składników. Na przykład niektóre preparaty zawierają witaminę A oraz fosfor. Powiem szczerze, że nigdy nie miałam problemu z pokryciem zapotrzebowania na te składniki, układając jadłospis, nie widzę więc sensu zażywać tego typu mieszanek, szczególnie na własną rękę, bez konkretnych wskazań.

MZR: Czy będąc w ciąży można pić herbatki ziołowe i zażywać zioła?

Są zioła, które są bezpieczne w czasie ciąży i te, które zagrażają życiu dziecka. Do bezpiecznych należy m.in. rumianek, mięta pieprzowa, imbir, koper włoski i melisa. Kobieta w ciąży na pewno nie powinna sięgać po takie zioła jak krwawnik, liście malin (przed 38 tygodniem ciąży), żeń-szeń czy aloes. Należy również zachować ostrożność w przypadku rozmarynu i tymianku, gdyż mają działanie poronne.

MZR: Podsumowując, trzy rady od dietetyczki Kasi Klapka dla wszystkich ciężarnych i chcących być w ciąży.

1. Stosować pełnowartościową dietę opartą na zasadach zdrowego żywienia.

2. Zachować umiar i zdrowy rozsądek.

3. Nie jeść za dwoje, ale dla dwojga.

Dziękuję bardzo za rozmowę J